ไวรัส RSV คืออะไร? อันตรายอย่างไร? ทำไมต้องฉีด "วัคซีน RSV"
โดย นพ. ศุภณัฐ บุรินทร์กุล (หมอเอิร์ท)
พญ. ฐานิสา กิจจรัส (หมอแนน)
- ทำความรู้จักกับไวรัส RSV
Respiratory Syncytial Virus (RSV) เป็นไวรัสที่ก่อให้เกิดอาการทางระบบหายใจ ส่วนมากแล้วจะทำให้เกิดอาการที่ระบบทางเดินหายใจส่วนบน จึงจะทำให้มีอาการเพียงเล็กน้อย เช่น อาการหวัด คัดจมูก น้ำมูกไหล เป็นหลักค่ะ อย่างไรก็ตาม ไวรัส RSV สามารถก่อให้เกิดโรคที่ระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง หรือเรียกง่ายๆ ว่า “การติดเชื้อลงปอด” ทำให้เกิดภาวะปอดอักเสบติดเชื้อที่รุนแรงได้ โดยมักเกิดในเด็กทารก และผู้สูงอายุค่ะ ณ ปัจจุบันผู้ป่วยที่ติดเชื้อ RSV แล้วมีอาการรุนแรง ยังไม่มียาต้านไวรัสที่จำเพาะสำหรับการรักษาค่ะ
- ความอันตรายของไวรัส RSV ในเด็กทารก
ในเด็กทารก และเด็กเล็กเมื่อติดเชื้อไวรัส RSV จะมีความอันตราย และความรุนแรงของตัวโรคสูงกว่าผู้ใหญ่ ดังนี้ค่ะ
1. เป็นการติดเชื้อที่พบบ่อย และมีความรุนแรงของโรคสูง
ไวรัส RSV เป็นสาเหตุที่พบบ่อยมากๆ ของการติดเชื้อทางเดินหายใจในเด็กค่ะ โดยพบว่าเด็กตั้งแต่แรกเกิดไปจนถึงอายุ 5 ขวบ จะมีอาการของโรคที่รุนแรง
ในจำนวนของเด็กที่มีอาการรุนแรง บางคนจำเป็นต้องนอนพักรักษาตัวในโรงพยาบาล เพื่อให้ออกซิเจนเสริม หากความรุนแรงสูงมากบางรายอาจจำเป็นต้องใส่เครื่องช่วยหายใจ และอาจอันตรายถึงชีวิตได้ค่ะ ทั้งนี้ความรุนแรงของโรคจะสูงที่สุดในช่วง “ตั้งแต่แรกเกิด ไปจนถึง 6 เดือนแรก”
โดยพบว่าจะมีเด็กเสียชีวิตจากการติดเชื้อ RSV ประมาณ 100-300 รายต่อปี
2. ส่งผลต่อสุขภาพระยะยาวของเด็ก
การติดเชื้อ RSV ในวัยเด็ก มีโอกาสเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำซ้อน นำไปสู่การใช้ยาฆ่าเชื้อที่ออกฤทธิ์แรงโดยไม่จำเป็น
และนำไปสู่การป่วยเป็นกลุ่มโรคทางเดินหายใจเรื้อรัง เช่น หอบหืด ได้
3. ปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนป้องกัน RSV ในเด็ก
แม้ว่าไวรัส RSV จะมีความอันตรายมาก แต่ปัจจุบันยังไม่สามารถคิดค้นวัคซีน RSV สำหรับเด็กได้ ในกรณีที่ทารกมีความเสี่ยงสูง หรือคุณพ่อ คุณแม่ต้องการให้ลูกน้อยมีภูมิคุ้มกันต่อ RSV จะมีทางเลือกเพียง 2 ทางเลือกคือ
1) การฉีดวัคซีน RSV ให้กับคุณแม่ขณะตั้งครรภ์
2) การให้ภูมิคุ้มกันแบบสำเร็จกับทารกโดยตรง (monoclonal antibody) ซึ่งมีราคาสูงมาก
- วัคซีน RSV มีประโยชน์อย่างไร ? และรายละเอียดการฉีดอย่างไร ?
การฉีดวัคซีน RSV ในคุณแม่ตั้งครรภ์ จะเป็นการกระตุ้นให้ตัวคุณแม่สร้างภูมิคุ้มกันต่อไวรัส RSV ขึ้นมา และส่งผ่านรกไปหาลูกน้อยในครรภ์ได้ค่ะ โดยภูมิคุ้มกันตัวนี้จะมีประโยชน์ ช่วยลดปัญหาจากการติดเชื้อไวรัส RSV ได้ จากผลการศึกษาวิจัยพบว่าการฉีดวัคซีนในคุณแม่ตั้งครรภ์ จะสามารถลดโอกาสการติดเชื้อ RSV ที่รุนแรงได้ค่ะ (ลดโอกาสการติดเชื้อรุนแรงลง 81.8% ในเด็กอายุ 3 เดือน และ 69.4% ในเด็กอายุ 6 เดือน) ซึ่งภูมิคุ้มกันนี้จะคงอยู่ ตั้งแต่ช่วงอายุแรกเกิด ไปจนถึงอายุ 6 เดือนหลังคลอด
รายละเอียดการฉีดวัคซีน RSV
- ฉีดก่อนคลอดอย่างน้อย 2 สัปดาห์
- อายุครรภ์ที่แนะนำคือ อายุครรภ์ 24-36 สัปดาห์ (ช่วงอายุครรภ์ 32-36 สัปดาห์ จะกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ดีที่สุดค่ะ)
- ฉีดเพียง 1 เข็ม แนะนำให้ห่างจากวัคซีนอื่นๆ อย่างน้อยประมาณ 2 สัปดาห์
- ราคาวัคซีน 8,000 บาท
- แนะนำจองล่วงหน้าก่อนเข้ารับบริการ
- วัคซีนราคาสูงคุ้มค่าต่อการฉีดวัคซีนหรือไม่ ?
ในปัจจุบันวัคซีน RSV สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ จะมีเพียงตัวเดียว คือยี่ห้อ Abrysvo ของบริษัท Pfizer ซึ่งเป็น Bivalent vaccine คือครอบคลุมทั้ง RSV สายพันธุ์ A และ B ค่ะ เป็นวัคซีนตัวใหม่ที่ผ่านการทดลองทั้งในแง่ประสิทธิภาพ และความปลอดภัยค่ะ
แม้ว่าราคาวัคซีนจะค่อนข้างสูง แต่ประโยชน์ที่ได้รับนั้นนับว่า “คุ้มค่ากว่ามากค่ะ” เพราะถ้าหากเทียบกับการให้ภูมิสำเร็จ (monoclonal antibody) ภายหลังคลอด ราคาของวัคซีนจะถูกกว่ามากค่ะ (ประมาณ 4-5 เท่าตัว) และหากเทียบกับปัญหาทางสุขภาพของลูกน้อยที่อาจจะเกิดขึ้นจากผลของการติดเชื้อไวรัส RSV เช่น การนอนโรงพยาบาล, การป่วยเป็นโรคหอบหืดเรื้อรังในอนาคต ยังไงเสียการป้องกันไว้ก่อน ก็ดีกว่าการมาแก้ปัญหาในภายหลังจริงไหมคะ 🙂
หากคุณแม่ท่านไหนสนใจเข้ารับการฉีดวัคซีน RSV ทั้งคุณแม่ที่ฝากครรภ์กับทางคลินิก หรือกับทางโรงพยาบาลที่ยังไม่มีวัคซีน RSV แล้วสนใจฉีดวัคซีน RSV กับทางคลินิก สามารถติดต่อทางคลินิกเพื่อสำรองวัคซีน และทำนัดเข้ามาฉีดล่วงหน้ากันได้เลยนะคะ หากมีคำถามหรือปัญหาอื่นๆ สามารถสอบถามกับคุณหมอที่คลินิกได้เลยนะคะ 
หากคุณแม่ท่านใด ที่ต้องการคลินิกแบบ one stop service ที่ตอบโจทย์ ครบ จบ ที่เดียว ทั้งทีมแพทย์ที่เชี่ยวชาญ และอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ทันสมัย บริการที่ครบครัน และคลินิกที่ใหม่สะอาด สร้างบรรยากาศที่ทำให้คุณแม่สบายใจในทุกครั้งที่มา เลือกมา ฝากท้องที่นี่ ไม่ผิดหวังแน่นอนค่ะ เพราะเรา Woman Care Clinic ดูแล ใส่ใจ ทุกปัญหาโดยแพทย์เฉพาะทางสูติ – นรีเวช พร้อมดูแลคุณแม่ทุกคนดุจคนในครอบครัว หากท่านใดสนใจเข้ารับบริการสามารถติดต่อสอบถาม หรือจองคิวคลินิกฝากครรภ์ ได้ที่ เบอร์ 096-692-5044 หรือ line : @womancareclinic (มี@) ได้เลยนะคะ
